Тысячы Сведкаў Іеговы — сярод мільёнаў ахвяр нацызму

271836936_490514566028346_2001165678685143466_n

27 студзеня свет адзначыў Міжнародны дзень ахвяр памяці Халакосту[1], прысвечаны ахвярам нацызму. Мільёны людзей страцілі жыццё з прычыны сваёй нацыянальнасці, палітычных поглядаў ці паходжання. Але нямногія ведаюць, што сярод ахвяр нацызму былі тысячы Сведкаў Іеговы, адзіная «віна» якіх складалася ў іх хрысціянскіх перакананнях.

Па словах прафесара Роберта Герварта, Сведкі Іеговы (таксама вядомыя як «даследчыкі Бібліі») былі «адзінай групай у Трэцім рэйху, якіх пераследавалі толькі за рэлігійныя погляды»[2]. Па словах іншага гісторыка, Крысцін Кінг, нацысцкі рэжым затаўраваў гэтых вернікаў «ворагамі дзяржавы» за «публічную адмову прымаць нават невялікія элементы [нацызму], якія не адпавядалі іх веры і перакананням» [3].

Хоць Сведкі Іеговы прытрымліваліся палітычнага нейтралітэту, яны па рэлігійных прычынах адмаўляліся прамаўляць “Хайль Гітлер”, падтрымліваць расізм і гвалт, уступаць у шэрагі вермахта. Больш за тое, «у сваёй літаратуры яны агалошвалі злачынствы рэжыму, у тым ліку ў адносінах да габрэяў», паведамляе Кінг[4].

Сведкі Іеговы апынуліся ў ліку самых першых вязняў канцлагераў, дзе ім выдавалі ўласны апазнавальны знак — ліловы трыкутнік. З 35 тыс. Сведкаў, якія пражывалі ў еўрапейскіх краінах пад ярмом нацыстаў, больш за траціну падвергліся прамым пераследам. Большасць з іх аказаліся пад арыштам або за кратамі, іх дзяцей сотнямі адпраўлялі ў прытулкі або аддавалі ў сем’і нацыстаў. Каля 4200 Сведкаў Іеговы патрапілі ў нацысцкія канцлагеры. Найважнейшы гісторык Дэтлеф Гарбэ напісаў: «Лідэры НС [нацыстаў] прама казалі аб неабходнасці згладзіць даследчыкаў Бібліі з нямецкай гісторыі»[5]. Колькасць загінулых Сведкаў ацэньваецца ў 1600, з якіх 370 былі пакараныя[6].

Нацысты спрабавалі зламаць рэлігійныя перакананні Сведкаў Іеговы, прапануючы ім свабоду ў абмен на клятву вернасці. Згодна са стандартнай формай Erklärung (выдавалася з 1938 года), трэба было пісьмова адмовіцца ад веры, здаць іншых вернікаў паліцыі, прысягнуць на вернасць нацысцкаму ўраду і абараняць «Айчыну» са зброяй у руках. Кіраўніцтва турмаў і лагераў нярэдка звярталася да ціску і катаванням, каб схіліць Сведкаў да падпісання гэтага дакумента. Паводле Гарбы, на гэта пайшла “вельмі нязначная колькасць” вернікаў[7].

Жэнеўеў дэ Голь, пляменніца генерала Шарля дэ Голя і ўдзельніца Французскага супраціву, расказвала пра жанчын-Сведкаў у канцлагеры Равенсбрук: «Што мяне ў іх вельмі захапляла, дык гэта тое, што яны маглі ў любы момант пакінуць лагер, проста падпісаўшы адрачэнне ад веры… Але гэтыя жанчыны, якія выглядалі такімі слабымі і змардаванымі, апынуліся мацней афіцэраў СС, у якіх была ўся ўлада. Іх сілу волі не змог зламаць ніхто»[8].

Няздольнасць нацыстаў зламаць Сведкаў Іеговы яскрава кантрастуе з шырока распаўсюджаным дапаможніцтвам у нямецкім грамадстве да і пасля Халакоста. Міжнародны дзень памяці ахвяр Халакосту – добрая нагода ўспомніць аб подзвігу простых людзей, якія аказалі негвалтоўны супраціў гвалту, расізму і радыкальнаму нацыяналізму.

[1] https://www.ushmm.org/remember/international-holocaust-remembrance-day

[2] Hitler’s Hangman: The Life of Heydrich, с. 105.

[3] Jehovah’s Witnesses Stand Firm Against Nazi Assault (vcf/-E), Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, 1996.

[4] Responses Outside the Mainstream Catholic and Protestant Traditions (yadvashem.org) по состоянию на 3 января 2022.

[5] Garbe, Detlef (2008). Between Resistance and Martyrdom: Jehovah’s Witnesses in the Third Reich. Madison, Wisconsin: University of Wisconsin Press, с. 521. ISBN 978-0-299-20794-6.

[6] Отчет пресс-службы Центральноевропейского филиала “Number of victims persecuted in National Socialist Germany and in occupied countries”.

[7] Garbe, сс. 287-288.

[8] Jehovah’s Witnesses Stand Firm Against Nazi Assault (vcf/-E), Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania, 1996.

Больш інфармацыі аб Сведках Іеговы ў гады Халакосту можна атрымаць на сайце jw.org:

https://www.jw.org/en/jehovahs-witnesses/faq/jw-holocaust-facts-concentration-camps/

https://www.jw.org/en/bible-teachings/questions/why-did-the-holocaust-happen/

https://www.jw.org/en/news/releases/by-region/germany/remembrance-brandenburg-liberation/

https://www.jw.org/en/news/jw/region/italy/risiera-di-san-sabba-trieste-concentration-camp/

https://www.jw.org/en/news/releases/by-region/poland/auschwitz-concentration-camps-liberation/

https://www.jw.org/en/news/releases/by-region/hungary/holocaust-memorial-honors-jehovahs-witnesses/

Шаноўныя чытачы! Krynica.info з’яўляецца валанцёрскім праектам. Нашы журналісты не атрымліваюць заробкаў. Разам з тым праца сайту патрабуе розных выдаткаў: аплата дамену, хостынгу, тэлефонных званкоў і іншага. Таму будзем радыя, калі Вы знойдзеце магчымасць ахвяраваць сродкі на дзейнасць хрысціянскага інфармацыйнага парталу. Па магчымых пытаннях звяртайцеся на krynica.editor@gmail.com
31.01.2022 Цікава ведаць| Тэгі:


Падобныя навіны


Апошнія навіны

Апошнія навіны

Блогі
Падтрымаем сайт талакой

Абвесткі

Рубрыка

Спецпраекты